پازل، لگو و ساختنی

اسباب بازی ساختنی چیست و چه کاربردی دارد؟

هر اسباب بازی که بتوان با ساخت و ساز یا چیدن قطعات برای رسیدن به شکل یا نتیجه واضح با آن بازی کرد، اسباب بازی ساختنی محسوب می‌شود. از آجرهای چوبی و بازی خانه سازی لگو گرفته تا پازل و کاشی های مگنتی و حتی روبیک.

سوار کردن آجرها و بلوک های اسباب بازی روی هم، قدرت خلق کردن و قدرتمند بودن به انسان می‌دهد. به همین دلیل است که اسباب بازی ساختنی برای همه جذاب است؛ از کودک نوپا گرفته تا یک فرد میانسال.

اسباب بازی ساختنی می‌تواند مجموعه چوبی یا شن و ماسه باشد اما بخش عمده این اسباب بازی‌ها را سازه‌های بلوکی تشکیل می‌دهند که شکل‌ها و جنس‌های مختلف از چوب، پلاستیک یا فوم دارند و از اوایل قرن بیستم مورد استقبال عموم قرار گرفتند. پازل جیگسا و آجرهای خانه سازی لگو محبوب‌ترین اسباب بازی‌های ساختنی جهان محسوب می‌شوند. در ادامه با این اسباب بازی‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

پازل جیگسا چیست؟

بازی مقوایی دارای موزاییک‌های چفت‌شدنی با طرح تصویری در ایران به پازل معروف است اما واژه پازل به معنی معما است و به هر بازی اطلاق می‌شود که نیازمند حل کردن یک معما باشد.

پازل جیگسا (Jigsaw Puzzle) همان جورچین است. جیگسا محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع پازل در دنیا محسوب می‌شود که حوالی سال ۱۷۶۰ اختراع شد. جیگسا به معنی اره مویی است که برای جدا کردن قطعات چوبی پازل‌های ابتدایی استفاده می‌شد.

جالب است بدانید که محبوبیت پازل‌ها در دوران‌های رکود اجتماعی نظیر جنگ جهانی دوم و همه‌گیری کرونا بسیار بیشتر شد؛ به‌خصوص میان افراد بزرگسال. اتفاقا پازل برای افراد بزرگسال هم دارای مزایای قابل‌توجهی است. انجمن آلزایمر کانادا اعلام کرده چیدن پازل به فعال نگه‌داشتن مغز کمک می‌کند که ممکن است با کاهش خطر ابتلا به زوال عقل همراه باشد.

لگو چیست

«لگو» برند محبوب‌ترین و بزرگترین تولیدکننده اسباب بازی خانه سازی جهان است. LEGO در زبان دانمارکی به معنای «خوب بازی کردن» است! سازه‌های لگو متشکل از آجرها یا بلوک‌های رنگی پلاستیکی هستند که در هم چفت شده و با فیگورهای مینیاتوری و چرخ‌دنده‌های متنوع همراه می‌شوند. سازه لگو می‌تواند شکل ابزار، وسیله نقلیه، ساختمان و روبات به خود بگیرد و به روش‌های مختلف سر هم شود.

ایده لگو سال ۱۹۳۱ میلادی توسط یک نجار به نام اوله کرک کریستیانسن در دانمارک توسعه داده شد. محبوبیت لگو در نتیجه‌ی کیفیت و خلاقیت بالا و کاربردهای متنوع محصولات از دو دهه بعد شروع شد. این شرکت اکنون رقابت‌های متعدد برگزار می‌کند، هشت شهربازی با نام لگولند (Legoland) و چند انیمیشن و بازی ویدئویی ساخته است.

فواید بازی با اسباب بازی های ساختنی

اسباب بازی های ساختنی همیشه با داستان و خیالپردازی همراه می‌شوند. درنتیجه مهارت تخیل کردن و خلاقیت را در مخاطب خود تقویت می‌کنند.

امکان‌های متعددی که اسباب بازی ساختنی به مخاطب خود می‌دهند، فرصت تجربه‌های متفاوت و شکست و پیروزی‌ها را فراهم می‌کنند. اولین و عمده‌ترین کاربرد این اسباب‌بازی‌ها آموزشی بوده و همچنان هست اما از دیگر مزایای بازی با این اسباب بازی‌ها نباید غافل شد.

در ادامه به مهم‌ترین فواید بازی با اسباب بازی های ساختنی اشاره می‌کنیم:

• تشویق به تفکر خلاقانه و انتقادی
• تقویت مهارت حل مسئله با روش تست و خطا
• تمرین صبر و سختکوشی و دیدن نتیجه آن
• تقویت درک فضایی و ابعاد جسم‌ها
• بهبود مهارت هماهنگی چشم با دستان
• تقویت مهارت های اجتماعی و کار گروهی
• ایجاد اعتماد به نفس به‌دلیل رسیدن به دستاورد مشخص
• ترشح دوپامین و احساس خشنودی به‌دلیل پیروزی با سختکوشی
• کمک به کودکان دارای اوتیسم برای ایجاد تعامل سازنده
• تقویت دانش و مهارت‌های زبانی، ریاضی و جغرافیایی
• تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف و حفظ تعادل
• آشنایی با مفاهیم مهندسی، مکانیک و معماری